NGHỆ THUẬT ĂN nói
THIÊN PHÚC
Trong
gia đình, lời ăn tiếng nói sẽ mang lại hạnh phúc hay gây đau khổ cho các thành
viên là tùy thuộc phần lớn ở người phụ nữ. Thế nên, các bậc Hiền Mẫu chúng ta cần
suy niệm câu Kinh Thánh sau: “Nàng khôn
ngoan trong lời ăn tiếng nói, và dịu hiền khi dạy dỗ bảo ban.” (Cn 31,26).
Chuyện
kể rằng, có hai vợ chồng tuổi đã cao mà vẫn cãi nhau như con nít. Một lần kia, ông
giận bà quá, mất cả bình tĩnh, cầm gậy đuổi bà bán sống bán chết. Cuối cùng, bà
đuối sức, nên bị dí vào chân tường. Hết đường thoát, bà liền quay lại, miệng tươi
như hoa, bà hổn hển: “Thế anh định đánh
em thật đấy à?” Ông phì cười, và cơn giận tan biến tức thì.
Cách
ứng xử của bà cụ trong câu chuyện trên đây thật là khéo phải không các chị? Ông
cha ta có câu: “Nói ngọt lọt đến xương”. Rất mong các bậc Hiền Mẫu chúng ta sẽ
khôn khéo hơn trong lời ăn tiếng nói, để trở nên những người phụ nữ dịu dàng dễ
thương, để thành công trong đời sống gia đình, và được mọi người chung quanh yêu
mến.
Thật vậy, Thiên
Chúa đã dựng nên con người có một cái miệng và hai lỗ tai là để chúng ta “Nói ít mà nghe nhiều”. Thánh Giacôbê dạy:
“Ai không sai lỗi trong lời nói, người đó
là người hoàn toàn” (Gc 3,2). Một trong những kẻ thù chúng ta phải mau chóng
loại trừ, đó là tật “Đa ngôn”. Có những người nói nhiều đến nỗi “Không để cho miệng mọc da non”. Tiền nhân
đã nhắc nhở rằng:
“Rượu
lạt uống lắm cũng say,
Người
khôn nói lắm, dẫu hay cũng nhàm.”
Sách
Huấn Ca dạy: “Đàn ông trầm lặng sống với đàn
bà lắm điều, chẳng khác chi đôi chân cụ già phải leo lên đồi cát.” (Hc 25,
20). Vì thế, không nên nói nhiều, bởi càng nói nhiều thì càng sai nhiều.
“Khôn
ngoan chẳng lọ nói nhiều,
Người
khôn mới nói nửa điều đã khôn.”
Nhất
là những người chuyên nói “Những lời có
gai”. Người xưa có câu: “Lưỡi không xương
nhiều đường lắt léo”.
Thật vậy, lời nói
chính là “Con dao hai lưỡi”, nếu biết
sử dụng đúng, nó sẽ trở thành khí cụ xây dựng hòa bình. Ngược lại, nó sẽ là đao
phủ, giết chết đời ta và cả những người chung quanh.
“Ăn
lắm thì hết miếng ngon,
Nói
lắm thì hết lời khôn hóa rồ.”
Báo
Phụ Nữ có bài viết như sau: Chị Hoàng, nhân viên Bưu điện quận 4, TP.HCM phàn nàn:
“Cách đây 7 năm, lần nào đi chơi với tôi, ông xã cũng giành… nói. Chia tay, vừa
về đến nhà là ông gọi điện thoại. Vậy mà sau 5 năm chung sống, ông chỉ “mở máy” ở cơ quan, bàn nhậu. Còn về nhà
gặp mặt tôi thì ông chỉ ừ hử cho qua chuyện”, hoặc la lên: “Nhức đầu quá, bà để tôi yên.”
Tiến
sĩ Nguyễn Hữu Nguyên đã làm một cuộc kháo sát nhỏ:
Trong 250 ông chồng
được hỏi thì có tới 50 người tự nhận là về nhà ít nói vì bẩm sinh, 25% cho rằng
vì bà xã nói nhiều quá, 21% do vợ chồng không đồng cảm, 28% định nói nhưng bị cách
hỏi của bà xã làm mất hứng.
Về
cách sử dụng lời nói, Sách Huấn Ca đã cho chúng ta một khuôn vàng thước ngọc:
“Hãy sắm cân sắm
quả cho lời lẽ của con,
Nơi miệng con hãy
có cửa đóng then cài,
Hãy đề phòng kẻo
sa ngã vì đầu lưỡi,
Mà lăn nhào trước
mặt kẻ rình con.”
(Hc
28, 25-26)
Để
lời nói là những cánh hoa thơm, luôn đem lại sự vui tươi mát mẻ cho mái ấm gia đình,
xin tặng các chị 3 bí quyết sau đây:
1. Chọn lời nói thật chính xác.
Khi vợ chồng nói
chuyện với nhau, hãy dùng những từ ngữ thật khéo léo như: “Vâng, em sẽ cố”, hoặc: “Có
thể em sẽ làm được”. Những lời đó ngụ ý như một lời hứa. Khi lời nói đi đôi
với việc làm, sẽ đem đến cho nhau sự tin tưởng. Ca dao có câu:
“Đã
nói thì giữ lấy lời,
Đừng
như con bướm đậu rồi lại bay”.
Nếu không thực
hiện được thì đừng hứa, kẻo đánh mất niềm tin giữa vợ chồng. Tác gỉa Hanson có
một lời khuyên về lời hứa thật chí lý: “Không
hứa bậy nên mình không phụ ai, không tin bậy nên không ai phụ mình.”
Cũng
đừng nói dối để khỏi mất niềm tin. Đừng nói ác ý để khỏi làm đau lòng nhau. Đừng
nói mỉa mai để khỏi bị khinh miệt.
“Lời
nói đẹp làm ấm lại ba đông,
Nửa
câu dối trá làm sáu tháng giá lạnh.”
Trong
cuộc sống lứa đôi, có rất nhiều gia đình nhờ những câu nói đẹp mà vợ chồng yêu
thương hạnh phúc. Nhưng cũng không thiếu những đôi uyên ương, chỉ vì những lời ác
ý, đã làm thiêu rụi tình yêu.
2.
Làm chủ giọng nói
của mình.
Khi vợ chồng của
các chị trò chuyện, hãy nói nhẹ nhàng, vui tươi. Điều này mang lại cảm giác êm ấm
mỗi khi nghĩ về nhau. Có câu danh ngôn này: “Một
lời nói đáng yêu cũng giống như một ngày xuân.”
Hãy quyết tâm chỉ
nói khi đã bình tĩnh, suy nghĩ, và tìm hiểu cặn kẽ. Còn khi nóng giận, phải hoàn
toàn kiềm chế. Vì khi nóng giận, lời nói rất dễ sai lầm, và một khi đã “Nhất ngôn xuất” thì “Tứ mã nan truy”. Một lời nói sai, một câu
xúc phạm, thì tai hại thật khó lường. Có lời dạy rằng: “Không ai căng buồm lúc trời đang giông tố.”
Dù đã hết sức
bình tĩnh, nhưng chưa thuận tiện, cũng đừng nói. Khi anh đang bừng bừng sát khí
mà chị lại thanh minh thanh nga, thì đúng là “Thêm dầu vào lửa”, Hãy đợi cho “Sóng
yên biển lặng”, rồi chị rót vào tai anh ấy những “Lời ngọt ngào” thì làm sao mà chẳng “Lọt đến xương”.
“Chim
khôn kêu tiếng rảng rang,
Người
khôn nói tiếng dịu dàng dễ nghe.”
Được như thế, chắc
chắn gia đình các chị sẽ hít thở được bầu không khí trong lành của “Trời quang mây tạnh”. Những lời ngọt ngào,
lại pha chút hài hước vui tươi thì cơn giận nào mà chẳng tan đi.
“Chồng
giận thì vợ làm lành,
Miệng
cười hớn hở rằng anh giận gì.
Thưa
anh, anh giận em chi?
Muốn
lấy vợ bé em thì lấy cho”.
Người ta thường
nói rằng: Lúc mới cưới nhau về thì “Anh nói
em nghe, em nói anh nghe.” Vài tháng
sau thì “Anh nói anh nghe, em nói em nghe.”
Sau cùng cả hai vợ chồng la làng và
hàng xóm phải nghe. Lúc đó hãy nhớ lời dạy của cha ông: “Một sự nhịn là chín sự lành” thì gia đình các chị mới “Trong ấm ngoài êm” được.
Người ta hay nói:
“Thia lia quen chậu, vợ chồng quen…cãi
nhau”. Đó là chuyện bình thường. Nếu cặp nào mà luôn chung sống hòa bình, đấy
mới là chuyện lạ. Trong ngày kỷ niệm lễ cưới vàng, cụ bà được hỏi:
- Sau bấy nhiêu
năm chung sống, có khi nào cụ nghĩ đến việc ly dị người chồng khó tính của mình
không?
Cụ đáp:
- Ly dị hả? Không
bao giờ! Nhưng giết chết ông ấy thì nhiều lần tôi có nghĩ tới!
“Bên
thẳng thì bên phải chùng,
Hai
bên cùng thẳng sau cùng đứt dây.”
Chính những lời
nói dịu dàng, nhỏ nhẹ của người vợ, sẽ cảm hoá người chồng trở nên hiền lành, dễ
thương:
“Chồng
giận thì vợ làm lành,
Cơm
sôi nhỏ lửa đời nào mà khê”.
3. Không
nói những lời thừa thãi
Dù chị biết một
vài điều gì đó liên quan đến anh mà không cần thiết, cũng nên bỏ vào thùng và đậy
kín lại. Đừng bao giờ tỏ ra mình “Đi guốc
trong bụng” anh ấy. Những lời nói đay nghiến, bẳn gắt, giận dỗi… tuyệt đối
không nên thốt ra. Lỡ chân gượng được, lỡ miệng gượng không được.
“Lời
nói chẳng mất tiền mua,
Lựa
lời mà nói cho vừa lòng nhau.”
Các
chị hãy nói “Những lời có cánh” với
anh như: “Em thấy lòng rất thanh thản khi
ở bên anh”. Hoặc khi anh đưa tiền về cho chị, chị đừng im lặng mà hãy rót vào
tai anh: “Anh thật vất vả vì mẹ con em,
em cảm động lắm!” Đó là cách nói để khen ngợi sức mạnh và tinh thần của đàn
ông. Aùp dụng chiêu này với phái mạnh có lợi lắm đấy! Đừng bao giờ nói với anh
những câu đại loại như: “Nhìn bề ngoài
thì thoáng nhưng thực ra anh rất ky bo.”
Chính vì “Lời nói đau hơn dao cắt” nên chúng ta hãy
cẩn ngôn. Có lời khôn ngoan này: “Hãy suy
nghĩ nhanh nhưng chậm nói.”
Tương
truyền rằng, khi còn làm thân phận nô lệ, triết gia Esope được chủ sai đi chợ
mua món ăn ngon nhất. Ơng mua toàn lưỡi heo đem về làm thức ăn. Người chủ lấy làm
lạ, hỏi lý do. Ông đáp:
-
Lưỡi là chìa khóa tất cả những lý lẽ của sự thật, nhờ đó mà con người được địa
vị cao sang, được nhiều người kính nể, trọng vọng!
Muốn
thử ông lần nữa, người chủ sai ông ra chợ mua cái nào xấu nhất và dở nhất về nấu.
Lần này ông cũng mua toàn lười heo. Người chủ ngạc nhiên hỏi tại sao lại mua lưỡi.
Ông đáp:
-
Nếu nói về cái quý nhất thì không gì quý bằng lưỡi, nhưng tìm cái xấu thì không
gì xấu hơn nó. Chính cái kười đã khiến người ta tranh luận, gây chia rẽ, vu cáo,
nói điều bất nhân bất nghĩa!
Có biết bao gia đình “Tan cửa nát nhà” cũng chỉ vì hơn thua
nhau một lời nói. Nhưng cũng không thiếu những cặp vợ chồng sống với nhau đến “Đầu bạc răng long” mà vẫn nói chuyện với
nhau ngọt ngào, dịu dàng như thuở mới yêu. Thật quý hoá thay!
Mong sao lời sách
Huấn Ca sau đây sẽ hiện thực trong gia đình các chị:
“Người vợ hiền là số tốt vận may dành cho những ai
biết kính sợ Chúa. Người phụ nữ ít nói là quà Đức Chúa ban.” (Hc 26, 3, 14).
Chúc các chị luôn
biết khôn ngoan, sử dụng những lời nói yêu thương, dịu dàng, vui tươi, để cuộc
sống gia đình các chị mãi mãi là mùa xuân hạnh phúc.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét